CHUYÊN ĐỀ
SỬ DỤNG CÁC PHẦN MỀM ỨNG DỤNG ĐỂ LÀM THIỆP
CHƯƠNG I. TỔNG QUAN TRÌNH BÀY CƠ SỞ PHÁP LÍ, CƠ SỞ KHOA HỌC, CƠ SỞ THỰC TIỄN ĐỂ THỰC HIỆN CHUYÊN ĐỀ:
- Cơ sở pháp lí
- Các văn kiện của Đảng và Nhà nước về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục
- Bộ Giáo dục và Đào tạo, Chương trình tổng thể
- Cơ sở khoa học
- -vai trò hoạt động kiểm tra đánh giá trong giáo dục và mối quan hệ giữa đánh giá với các thành tố của quá trình dạy học được phân tích trong các tài liệu khoa học của giáo dục học
- Phương pháp xây dựng chương trình giáo dục phổ thông theo định hướng phát triển năng lực và phẩm chất người học
- Cơ sở thực tiễn
- Điều kiện và thực trạng giáo dục tin học trong thời gian qua, kết quả đánh giá giáo dục phổ thông đặc biệt là ở môn Tin học.
- Kết quả thực nghiệm chương trình mới, ý kiến góp ý của các chuyên gia giáo dục, các thầy cô giáo dạy môn Tin học ở cấp trung học phổ thông.
CHƯƠNG II: CHUYÊN ĐỀ SỬ DỤNG CÁC PHẦN MỀM ỨNG DỤNG ĐỂ LÀM THIỆP
2.1. Mục đích - yêu cầu
- Nhằm đổi mới phương pháp học tập bộ môn, phát huy tư duy sáng tạo và năng khiếu của HS.
- Nhằm tạo sân chơi lành mạnh, giúp học sinh phát triển các năng lực chung( tự chủ và tự học; giao tiếp và hợp tác; giải quyết vấn đề và sáng tạo) và năng lực Tin học. Đồng thời tạo ra được một số sản phẩm hữu ích đáp ứng nhu cầu học tập và cuộc sống.
- Nhằm tạo hứng thú, yêu thích học tập bộ môn Tin học ở học sinh.
- Chào mứng ngày quốc tế phụ nữ 8/3
2.2. Cách thức tổ chức, thực hiện
- Mục tiêu dự án
- Góp phần bồi dưỡng 5 phẩm chất cốt lõi: yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực và trách nhiệm.
- Góp phần phát triển các năng lực chung: tự chủ và tự học; giao tiếp và hợp tác; giải quyết vấn đề và sáng tạo.
- Giúp học sinh rèn luyện và nâng cao kĩ năng sử dụng các phần mềm ứng dụng
- Tạo một số thiệp hữu ích, thiết thực đáp ứng nhu cầu học tập và cuộc sống.
- Các mục tiêu cụ thể về phát triển năng lực Tin học được nêu trong bảng sau:
Nội dung
Mục tiêu phát triển năng lực Tin học
1. Các chức năng cơ bản mà một phần mềm ứng dụng cung cấp
Sử dụng và phối hợp các thiết bị, công cụ và tài nguyên số hóa
2. Tìm kiếm thông tin để giải quyết các vấn đề thực tế
Chủ động hợp tác , lựa chọn, khai thác các nguồn tài nguyên số hóa để cập nhật tri thức
3. Thiết kế một tấm thiệp chào mừng ngày quốc tế phụ nữ 8/3
Chủ động hợp tác, lựa chọn, sử dụng phối hợp các thiết bị, công cụ và tài nguyên số hóa phục vụ học tập và đời sống;
Ứng dụng ICT khai thác nguồn tài nguyên số hóa để cập nhật tri thức, tạo ra sản phẩm phục vụ cá nhân và cộng đồng, tạo ra những giá trị thiết thực đáp ứng nhu cầu thực tế.
- Yêu cầu và kế hoạch của dự án
- Chủ thể trong dự án: Học sinh
- Khách thể trong dự án: Thiệp có nội dung chào mừng ngày quốc tế phụ nữ 8/3.
- Nhiệm vụ của các nhóm phải hoàn thành: tổng thời gian thực hiện 4 tuần( tương đương với 8 tiết học trên lớp và thêm thời gian làm bài ở nhà).
- Sản phẩm của các nhóm cần đạt được: tấm thiệp với nội dung ngắn gọn. Sản phẩm cần có tính thẩm mỹ, khuyến khích sáng tạo trong hình thức trình bày.
- Tiến trình thực hiện:
Tuần 1: Lập kế hoạch dự án
Tuần 2: Thu thập các thông tin liên quan đến nội dung cần trình bày trong thiệp và thiết kế thiệp.
Tuần 3: Trình bày, định dạng thông tin trong thiệp theo thiết kế. Tìm kiếm thông tin bổ sung nếu cần. Hoàn thiện và trang trí theo ý tưởng sáng tạo của từng nhóm.
Tuần 4: Thiết kế bài giới thiệu sản phẩm( có thể bằng phần mềm trình chiếu Powerpoint). Trình bày báo cáo trước lớp. Kết thúc dự án.
- Chi tiết dự án
- Chia lớp thành 4 nhóm, mỗi nhóm có một nhóm trưởng và 1 thư kí. Nên chia sao cho các nhóm khá tương đồng về điều kiện sử dụng máy tính của học sinh và số học sinh khá, giỏi. Nhóm trưởng lập bảng phân công công việc và bảng đánh giá kết quả làm việc của từng thành viên trong nhóm. Thư kí ghi nhật kí hoạt động của nhóm.
- Trong quá trình làm dự án này, tất cả các nhóm đều trải qua các vai:
- Biên tập viên
- Người giới thiệu sản phẩm.
- Nguồn thông tin tham khảo
- Sách giáo khoa Tin học 10, video, ảnh, tài liệu trên Internet.
- Phân bổ thời lượng chi tiết
- Tổng thời lượng làm dự án 4 tuần được phân bố như sau:
- Tuần 1: Tiết giới thiệu và quyết định dự án, lập kế hoạch dự án ( GV và HS)
- Tuần 2 và 3: 4 tiết GV giám sát tiến độ làm việc của học sinh, tư vấn, trợ giúp, hướng dẫn, giới thiệu cho cả lớp một số kĩ năng nâng cao của phần mềm ứng dụng. Lưu ý GV không chỉ làm việc với nhóm trưởng mà hướng dẫn toàn bộ HS khi có yêu cầu, GV nhận xét và góp ý kiến để hoàn chỉnh kế hoạch của từng nhóm.
- Tuần 4: 1 tiết HS báo cáo và giới thiệu sản phẩm, GV cùng lớp đánh giá kết quả dự án.
- Các kế hoạch hỗ trợ
- GV hỗ trợ HS: cung cấp các tiêu chí đánh giá
- Một số câu hỏi gợi ý:
- Thiệp cần có những thông tin gì?
- Có những nguồn nào và bằng cách nào ta có thể nhanh chóng tìm thấy thông tin hữu ích trong chủ đề?
- Trên Internet có nhiều thông tin liên quan, nên chọn những thông tin liên quan
- Phần mềm nào có những tiện ích giúp ta làm ra một tấm thiệp đẹp và nhanh: Powerpoint, Canva,….
- Có thể đưa những hình ảnh nào vào trong tấm thiệp?
- Nếu chưa biết một số tiện ích nào đó của phần mềm ta có thể tự học được không, nên tìm trợ giúp ở đâu?
- Các tiêu chí đánh giá kết quả dự án
- Tiêu chí đánh giá hoạt động nhóm( HĐN)
Tiêu chí
4
3
2
1
Tổ chức và quản lí nhóm hợp lí, có phân công rõ ràng, nhiệm vụ phù hợp với năng lực của từng thành viên, có kế hoạch làm việc chi tiết
Có khả năng giải quyết vấn đề: xác định được hướng giải quyết vấn đề và các nguồn tài liệu, phương tiện hỗ trợ. Thảo luận hiệu quả, đề xuất được nhiều phương án thực hiện nhiệm vụ, lựa chọn phương pháp hợp lí
Các thành viên biết chia sẻ hỗ trợ nhau. Nhóm có hoạt động sôi nổi, thể hiện tinh thần trách nhiệm cao
Các thành viên đều có khả năng giúp nhau tự học những tiện ích nâng cao của phần mềm ứng dụng, có kĩ năng tìm kiếm và chia sẻ thông tin
Điểm
Điểm HĐN( = tổng điểm/4)
Dự kiến khoảng điểm cho từng mức đạt được
- Đạt mức 4 ( từ 9 đến 10 điểm)
- Đạt mức 3 ( từ 7 đến 8 điểm)
- Đạt mức 2 ( từ 5 đến 6 điểm)
- Đạt mức 1( từ 0 đến 4 điểm)
Điểm kết luận của đánh giá hoạt động nhóm( HĐN) là trung bình cộng điểm của 4 tiêu chí
- Tiêu chí đánh giá cộng tác( CT):
Tiêu chí
4
3
2
1
Hoàn thành nhiệm vụ được giao
Phối hợp với các thành viên khác
Tham gia thảo luận, sôi nổi góp ý và biết lắng nghe ý kiến của bạn
Sẵn sàng giúp đỡ, hỗ trợ các thành viên khác khi cần
Giúp nhóm làm việc với nhau hiệu quả và giúp nhóm có quyết định đúng đắn
Điểm
Điểm CT( tổng điểm/5)
Dự kiến khoảng điểm cho từng mức đạt được:
- Đạt mức 4 ( từ 9 đến 10 điểm)
- Đạt mức 3 ( từ 7 đến 8 điểm)
- Đạt mức 2 ( từ 5 đến 6 điểm)
- Đạt mức 1( từ 0 đến 4 điểm)
Điểm kết luận của đánh giá cộng tác cho mỗi thành viên là điểm trung bình cộng của 5 tiêu chí trên.
- Tiêu chí đánh giá sản phẩm( SP)
Tiêu chí
4
3
2
1
Hình thức
- Trang trí đẹp mắt
- Định dạng hợp lí
- Không có lỗi chính tả
- Khai thác nhiều tiện ích của phần mềm để làm đẹp sản phẩm
Bố cục
- Có cấu trúc hợp lí
- Đúng yêu cầu
Nội dung
- Phù hợp với chủ đề
- Sử dụng các phần mềm khác để tạo ra minh họa tốt
Hấp dẫn
- Trang trí, thiết kế có sáng tạo
- Nội dung hấp dẫn
Ngôn ngữ
- Văn phong rõ ràng, mạch lạc
Điểm
Điểm SP( = tổng điểm/5)
Dự kiến khoảng điểm cho từng mức đạt được
- Đạt mức 4 ( từ 9 đến 10 điểm)
- Đạt mức 3 ( từ 7 đến 8 điểm)
- Đạt mức 2 ( từ 5 đến 6 điểm)
- Đạt mức 1( từ 0 đến 4 điểm)
Điểm kết luận của đánh giá sản phẩm(SP) là trung bình cộng điểm của 5 tiêu chí
- Đánh giá kết quả dự án cho nhóm HS và cho mỗi HS:
Điểm nhóm = [(điểm GV đánh giá HĐN) x 2 + ( điểm GV chấm SP của nhóm) x 5 + ( điểm trung bình cộng của 4 nhóm đánh giá SP) x 3] /10
Điểm cho mỗi HS = [( điểm nhóm) x 5 + ( trung bình cộng của điểm cộng tác do bản thân HS và các thành viên trong nhóm chấm) x 3 + ( điểm CT do GV chấm) x 2 ]/10
- Tiêu chí đánh giá trình bày sản phẩm: ( có thể xem xét đánh giá này để khen / cộng thêm điểm cho nhóm trình bày tốt)
- Nội dung trình bày đầy đủ, ngắn gọn, đúng chủ đề
- Cấu trúc bày trình bày hợp lí, dễ hiểu
- Minh họa hợp lí, sinh động, hấp dẫn người nghe
- Biết tự đánh giá điểm tốt và hạn chế của sản phẩm
CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ KIẾN NGHỊ
3.1. Kết quả nghiên cứu
Sau khi thực hiện chuyên đề, nhận thấy có những kết quả như sau:
- Tất cả học sinh các lớp khối 10 được chọn tham gia vào chuyên đề sử dụng các phần mềm ứng dụng để làm thiệp , các em rất yêu thích, tham gia nhiệt tình, có được nhiều kĩ năng sử dụng các phần mềm ứng dụng.
- Trong quá trình thực hiện chuyên đề, các giáo viên của tổ Tin học có sự phối hợp nghiên cứu, hỗ trợ nhau để phục vụ chuyên đề, vì vậy cũng góp phần nâng cao kiến thức chuyên môn cho giáo viên giảng dạy, là một điều rất cần thiết trong việc trau dồi và học hỏi kiến thức.
3.2. Kiến nghị
Sau khi thực hiện chuyên đề, với những kết quả nêu trên và thành công nhất định, chúng tôi có một số kiến nghị như sau:
- Giáo viên cần chủ động nghiên cứu, học hỏi, nâng cao chuyên môn và nhiều kiến thức khác để mở rộng chuyên đề với nhiều hình thức, nội dung mới mẻ hơn nhằm đáp ứng nhu cầu dạy và học theo phương pháp đổi mới hiện nay.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ GD&ĐT, Sách giáo khoa Tin học 10, Nxb.Giáo dục, H.
2. Video, ảnh, tài liệu trên Internet.